Links is niet woke – Susan Neiman over de vergeten waarden van de Verlichting (interview door Alicja Gescinska)

KASK

Volgens Susan Neiman plooit ‘hedendaags links’ zich te vaak terug op identitaire kwesties en staat de focus op etniciteit en gender te veel centraal in de debatten. ‘Woke links’ sluit zich volgens haar zo op in een soort tribalisme, waarbij enkel de mensen waarover het gaat recht van spreken hebben en anderen die ijveren voor dezelfde politieke strijd hoogstens als bondgenoten worden gezien. En dat is nefast, want daarmee wordt de linkse solidariteit vernietigt, meent ze. Ze bepleit dat links een universele agenda dient te ontwikkelen, tegen fascistische en anti-democratische krachten in.  

Woke ervoer ze vier jaar geleden, tijdens de Black Lives Matter beweging, nog als een compliment, een term die van zwarte activisten kwam en zoiets betekende als wakker zijn, de ogen geopend hebben voor de vele vormen van racisme, ook de vormen die niet opzettelijk zijn. Maar het is uitgemond in een enorme focus binnen linkse kringen op machtsverschillen op het gebied van gender en etniciteit, zozeer dat andere grote problemen niet worden aangepakt. Woke gaat om mensen die linkse emoties koesteren, die zich diep betrokken voelen bij het lot van onderdrukte minderheden, die geven om sociale rechtvaardigheid en willen handelen om positieve verandering teweeg te brengen. Ze hebben volgens Neiman bewonderenswaardige emoties, alleen de verkeerde theorieën, doordat ze belangrijke linkse waarden aan de kant hebben gezet.  

Neiman wil die ideeën die ze als noodzakelijk beschouwt voor links herwaarderen: universalisme, het geloof in vooruitgang en een strikte scheiding tussen macht en rechtvaardigheid. Het universalisme, ontstaan in de Verlichting van de 18de eeuw en uitgemond in de Universele verklaring van de Rechten van de Mens, stelt waarden centraal die mensen ongeacht etnische, culturele of nationale verschillen met elkaar delen. Volgens Neiman is het hoog tijd om die waarden te herwaarderen.  

2de namiddagsessie Engels gesproken Interview Lezing